ਸ੍ਰੀਨਗਰ: ਦੀਵਾਲੀ ਮੌਕੇ ਲੱਦਾਖ ਵਿੱਚ ਅਸਲ ਕੰਟਰੋਲ ਰੇਖਾ (ਐੱਲਏਸੀ) ਦੇ ਨਾਲ ਲੱਗਦੀਆਂ ਕਈ ਸਰਹੱਦੀ ਚੌਕੀਆਂ 'ਤੇ ਭਾਰਤੀ ਅਤੇ ਚੀਨੀ ਫ਼ੌਜਾਂ ਨੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਮਠਿਆਈਆਂ ਦਾ ਆਦਾਨ-ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤਾ।
ਇਹ ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਿਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ LAC 'ਤੇ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਚੀਨ ਵੱਲੋਂ ਵੱਖ ਹੋਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਇਆ ਹੈ। ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਰਾਜਨਾਥ ਸਿੰਘ ਨੇ ਅਰੁਣਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਮਾਗਮ ਦੌਰਾਨ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਪੂਰੀ ਹੋਣ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੈ।
ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਸੂਤਰਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਅਤੇ ਚੀਨੀ ਫੌਜਾਂ ਨੇ ਦੀਵਾਲੀ 'ਤੇ LAC ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਕਈ ਸਰਹੱਦੀ ਪੁਆਇੰਟਾਂ 'ਤੇ ਮਠਿਆਈਆਂ ਦਾ ਆਦਾਨ-ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤਾ।
ਰੱਖਿਆ ਸੂਤਰਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪੂਰਬੀ ਲੱਦਾਖ ਵਿੱਚ ਐਲਏਸੀ 'ਤੇ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਚੀਨ ਦਰਮਿਆਨ ਵਿਛੋੜੇ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਲਗਭਗ ਪੂਰੀ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਸੀ ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੋਵਾਂ ਫੌਜਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦੁਆਰਾ ਸਥਿਤੀਆਂ ਦੀ ਤਸਦੀਕ ਅਤੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਨੂੰ ਤੋੜਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਰੱਖਿਆ ਸੂਤਰਾਂ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਡੇਪਸਾਂਗ ਮੈਦਾਨੀ ਅਤੇ ਡੇਮਚੋਕ ਵਿੱਚ ਅਸਥਾਈ ਢਾਂਚੇ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਦਾ ਕੰਮ ਪੂਰਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਦੋਵਾਂ ਪਾਸਿਆਂ ਦੇ ਅਜਿਹੇ ਸਾਰੇ ਸਥਾਨਾਂ 'ਤੇ ਤਸਦੀਕ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਤਸਦੀਕ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਸਰੀਰਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਮਾਨਵ ਰਹਿਤ ਹਵਾਈ ਵਾਹਨਾਂ (ਯੂਏਵੀ) ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ।
ਦੋਵਾਂ ਪਾਸਿਆਂ ਦੀਆਂ ਫ਼ੌਜਾਂ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਲੈ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਵਿਛਾਈ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਪਿਛਲੇ ਸਥਾਨਾਂ 'ਤੇ ਡੂੰਘਾਈ ਤੱਕ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ। ਗਸ਼ਤ, ਜੋ ਕਿ ਅਪ੍ਰੈਲ 2020 ਤੋਂ ਹੁਣ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਤੋਂ ਅਸਮਰੱਥ ਪੁਆਇੰਟਾਂ 'ਤੇ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ, ਲਗਭਗ 10 ਤੋਂ 15 ਸਿਪਾਹੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਾਲੀਆਂ ਫੌਜਾਂ ਦੀਆਂ ਛੋਟੀਆਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ।
ਸਾਢੇ ਚਾਰ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਚੀਨੀ ਘੁਸਪੈਠ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੂਰਬੀ ਲੱਦਾਖ ਵਿੱਚ ਐਲਏਸੀ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਚੀਨ ਇੱਕ ਫੌਜੀ ਰੁਕਾਵਟ ਵਿੱਚ ਬੰਦ ਹਨ।
ਪਿਛਲੇ ਹਫ਼ਤੇ, ਭਾਰਤ ਵੱਲੋਂ ਐਲਾਨ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦੇ ਚਾਰ ਦਿਨ ਬਾਅਦ ਕਿ ਚੀਨ ਨਾਲ ਡੇਪਸਾਂਗ ਮੈਦਾਨੀ ਅਤੇ ਡੇਮਚੋਕ ਵਿੱਚ ਗਸ਼ਤ ਬਾਰੇ ਸਮਝੌਤਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ, ਬੀਜਿੰਗ ਨੇ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ “ਚੀਨੀ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਸਰਹੱਦੀ ਸੈਨਿਕ ਸਬੰਧਤ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਲੱਗੇ ਹੋਏ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਸੁਚਾਰੂ ਢੰਗ ਨਾਲ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਲ"।
ਫੌਜ ਦੇ ਸੂਤਰਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਤਸਦੀਕ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਪੂਰੀ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਗਲੇ ਦੋ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਤਾਲਮੇਲ ਵਾਲੀ ਗਸ਼ਤ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। ਦੋਵਾਂ ਧਿਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਅਗਾਊਂ ਸੂਚਨਾ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ ਤਾਂ ਜੋ ਆਹਮੋ-ਸਾਹਮਣੇ ਦਾ ਕੋਈ ਖ਼ਤਰਾ ਨਾ ਰਹੇ।
ਡੇਪਸਾਂਗ ਦੇ ਮੈਦਾਨਾਂ ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤੀ ਸੈਨਿਕ ਹੁਣ 'ਅੜਚਣ' ਖੇਤਰ ਤੋਂ ਪਰੇ ਗਸ਼ਤ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋਣਗੇ ਕਿਉਂਕਿ ਚੀਨੀ ਭਾਰਤੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੂੰ ਗਸ਼ਤ ਦੇ ਪੁਆਇੰਟਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਤੋਂ ਰੋਕ ਰਿਹਾ ਸੀ ਜੋ ਉਸ ਤੋਂ ਪਰੇ ਹਨ।
ਡੇਮਚੋਕ ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੂੰ ਹੁਣ ਟ੍ਰੈਕ ਜੰਕਸ਼ਨ ਅਤੇ ਚਾਰਡਿੰਗ ਨਾਲੇ 'ਤੇ ਪੈਟਰੋਲਿੰਗ ਪੁਆਇੰਟਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਹਾਲਾਂਕਿ, 2020 ਵਿੱਚ ਖੜੋਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲੱਦਾਖ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰਹੇਗੀ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਚੀਨੀ ਨਾਲ ਸਰਹੱਦੀ ਗਸ਼ਤ ਪ੍ਰਣਾਲੀ 'ਤੇ ਵਿਆਪਕ ਸਹਿਮਤੀ ਨਹੀਂ ਬਣ ਜਾਂਦੀ।
ਰੱਖਿਆ ਸੂਤਰਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, "ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਆਪਸੀ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਅਤੇ ਤਸਦੀਕ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਸਥਾਪਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ, ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਲੱਦਾਖ ਤੋਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਫੌਜ ਨੂੰ ਨੇੜ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਬੁਲਾਉਣ ਦੀ ਕੋਈ ਯੋਜਨਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।"
ਸੂਤਰਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਅਰੁਣਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਯੰਗਤਸੇ, ਅਸਾਫਿਲਾ ਅਤੇ ਸੁਬਨਸਿਰੀ ਘਾਟੀਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਰੁਕਾਵਟ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਈ ਸੀ।